Keuzestijlen

De een doet dat meer op gevoel terwijl de ander meer op de feiten afgaat. Er is geen ‘beste’ manier, het een past gewoon beter bij je dan het ander. Toch kan het geen kwaad om het maken van een keuze eens op een andere manier te benaderen. Daarvoor is het handig als je weet welke keuzestijlen er zijn. Bekijk de verschillende stijlen en doe daarna de bijbehorende oefening om te kijken hoe jij meestal kiest en welke andere keuzestijlen je kunt inzetten.

Herken jij je eigen keuzestijl?

Ik kies verstandig en logisch
Voor de logisch-rationele kiezer ligt de nadruk op logische argumenten bij het nemen van een beslissing. Je moet de keuze goed plannen, argumenten verzamelen en kijken wat het meest logisch lijkt.

Valkuil
Beslissingen kunnen onpersoonlijk worden, alsof het een simpel rekensommetje betreft en je helemaal geen gevoel meer hebt bij wat je kiest. Ook bestaat het gevaar dat je eindeloos informatie blijft verzamelen en afwegen.

Uitdaging
Meer ruimte maken voor gevoelsargumenten en subjectieve belevingen van wat je fijn vindt of graag wilt, of dit nu verstandig is of niet.

Ik kies op basis van mijn gevoel
Emotionele kiezers luisteren bij beslissingen vooral naar hun hart en hun eigen gevoelens. Wat voelt goed en waarvan krijg je pijn in je buik?

Valkuil
Het gevaar van beslissen op basis van gevoelens is dat emoties nogal veranderlijk zijn. Emotionele kiezers zijn daardoor vaak nogal wispelturig en hun keuzes lijken de grillen van hun veranderlijke emotionele buien te volgen.

Uitdaging
Meer uitgaan van objectieve informatie en argumenten voor en tegen een beslissing.

Ik kies wat het eerste in mij opkomt
Voor impulsieve kiezers lijkt kiezen vaak helemaal niet zo moeilijk. Ze doen gewoon wat het eerst in hen opkomt of spontaan het beste lijkt. Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Bovendien is de eerste indruk toch meestal het meest waardevol of betrouwbaar?

Valkuil
Impulsieve kiezers nemen te weinig tijd om de situatie goed te overdenken. Ze handelen dan té snel en weten later niet meer waarom ze nu ook alweer gekozen hebben.

Uitdaging
Meer de tijd leren nemen en de eerste impuls aan te vullen met een meer doordachte beschouwing van de situatie.

Ik kies voor het zekere boven het onzekere
De uitstellende kiezer kiest het zekere voor het onzekere. Je kunt altijd nog nieuwe informatie krijgen en waarom beslissen als het nog niet meteen hoeft?

Valkuil
Van uitstel komt afstel. Het nog even nadenken en afwegen en afwachten, kan eindeloos en oeverloos worden.

Uitdaging
Lef hebben om de knoop door te hakken ook al weet je nog niet alles zeker. Soms is het beter daadkrachtig een keuze te maken dan helemaal niets te doen.

Ik weet precies wat ik wil
Er zijn ook mensen die altijd in staat lijken heel zelfverzekerd en vol overtuiging te kiezen. Eigenzinnige kiezers weten precies wat ze willen en laten zich door niets of niemand van de wijs brengen.

Valkuil
Eigenzinnige kiezers kunnen heel dominant overkomen en lijken weinig geïnteresseerd in wat anderen mensen vinden. Zo kunnen ze waardevolle inzichten van anderen naast zich neerleggen.

Uitdaging
Je meer open stellen voor de ideeën, reacties en bedenkingen van anderen, zodat je een completer beeld van jezelf en je (studie)keuze krijgt.

Ik kies wat de rest wil
De meegaande kiezer voegt zich gemakkelijk naar wat anderen willen. Zijn eigen mening telt niet zo zwaar. Door zo keuzes te maken zul je weinig conflicten kennen en vermijden dat je buiten de groep valt.

Valkuil
Je wordt meningloos en weet op een gegeven moment niet meer wat jezelf wil. Je gaat bijvoorbeeld met een vriend mee naar een voorlichtingsdag van Aardwetenschappen en denkt: ‘Dat lijkt mij eigenlijk ook wel leuk’, zonder je verder te oriënteren.

Uitdaging
Meer voor je eigen mening en wensen opkomen en kleur bekennen aan jezelf. Wellicht soms wat eigenzinniger keuzes maken.

Ik kies op basis van intuïtie
Intuïtie is moeilijk te omschrijven. Meestal wordt het gebruikt om een dieper, 'zeker weten' te omschrijven. Intuïtie kan een ingeving zijn die bij je opkomt als je een (keuze)vraag een paar dagen hebt laten liggen. In het onbewuste liggen al onze eerdere ervaringen en kennis opgeslagen. Het onbewuste kan tweehonderdduizend keer meer informatie verwerken dan het bewuste en beschikt dus over veel meer informatie op grond waarvan een beslissing genomen kan worden.

Valkuil
Denken dat je onbewuste het werk wel even doet, en dus geen inspanningen meer leveren om tot een goede (studie)keuze te komen.

Uitdaging
Het is zeker goed om je intuïtie te volgen als je een keuzevraag hebt, maar doe eerst een stap terug en verzamel de informatie die je nodig hebt.

Oefening: Mijn keuzestijl
Heb je alle stijlen doorgelezen? Vul dan de volgende vragen in om erachter te komen welke keuzestijl jouw natuurlijke voorkeur heeft en welke andere stijl jou zou kunnen helpen bij je studiekeuze.

• Welke keuzestijl(en) gebruik jij meestal?
• Welke keuzestijl zou je graag meer willen gebruiken?
• Wat heb je nodig om de keuzestijl die je bij 2 noemde meer te kunnen gebruiken?
• Wat ga je de komende tijd doen om de keuzestijl die je bij 2 noemde vaker in te gaan zetten? (Noem concrete acties!)